Schimmige zaken in Holland (2019-3)

Het economische succes van het gewest Holland kent keerzijdes. Voor deze schaduwkanten is de laatste jaren steeds meer wetenschappelijke en maatschappelijke aandacht. In Holland 2019-3 werpt de redactie licht op deze schimmige zaken in Holland. Zo wordt in dit nummer uitgebreid stilgestaan bij de 18de-eeuwse slavenverzekeringen. Hoewel de particuliere slavenhandel in die periode steeds meer een Zeeuwse aangelegenheid was, laat Karin Lurvink aan de hand van verzekeringsdocumenten zien dat het verzekeren van slavernij in de tweede helft van de 18de eeuw juist een Hollandse zaak werd.

In officiële bedrijfsgeschiedenissen gaat het meestal alleen over de successen uit het (recente) verleden. In dit themanummer wordt de Hollandse bedrijfsgeschiedenis van Heineken in een breder internationaal perspectief geplaatst, niet alleen op het gebied van de (verzwegen) schimmige kanten, maar ook wat betreft de constructie en het gebruik van geschiedenis. In de andere bijdragen worden uiteenlopende historische voorbeelden van ‘schimmige’ praktijken van Hollandse ondernemers behandeld: zaken waar men aan verdiende, maar die vanuit hedendaags perspectief onethisch, gewelddadig, taboe, vies of illegaal zijn.

Inhoudsopgave

REDACTIONEEL | Dat zaakje stinkt!

RONALD KROEZE | Hoe Hollandse bedrijven hun geschiedenis (ook kunnen) schrijven

KARIN LURVINK | Schimmige Hollandse verzekeringen. Slavenverzekeringen in de 18de eeuw

MICHEL VAN DUIJNEN | Geweldig Hollands. Geweld als thema in het laat 17de-eeuwse werk van Jan Luyken en Romeyn de Hooghe

ROOS VAN OOSTEN en SANNE MUURLING | Tijdingen: Smelly business. De clustering en concentratie van vieze en stinkende beroepen in Leiden in 1581

MARK PONTE | Topstuk: Bloed voor de suikerindustrie

VALIKA SMEULDERS | Column: Helden in het schimmige slavernijverleden

SIGNALEMENTEN

NOTEN

OVER DE AUTEURS

MARION PLUSKOTA | Uithoek: Drie en een halve stap