Ruurd Kok laat in 33 korte hoofdstukken de geschiedenis van de Tweede Wereldoorlog in Leiden en omstreken tot leven komen. Van de mobilisatieperiode tot aan de komst van de Canadese bevrijders: alle passages van de bezettingstijd komen voorbij. De regio kende aan het begin van de oorlog een heftige strijd. Tijdens de mobilisatieperiode kwam Leiden en haar omgeving vol te liggen met Nederlandse soldaten van infanterie, artillerie en cavalerie. Redacteur Koen Marijt laat zich meevoeren naar de plekken in en rondom Leiden waar de oorlogssporen nog zichtbaar of voelbaar zijn. Zijn bevindingen over het boek Bang voor mooi weer. Oorlogssporen in Leiden en omgeving leest u hier.

‘Monnikenwerk’, zo schrijft Van Dale, is ‘werk dat veel geduld, tijd en nauwkeurigheid vergt’. Beter kunnen we het nieuwste boek van Peter de Jong, Van macht naar folklore. Heerlijkheden in Zuid-Holland na de Franse Tijd, niet typeren. Want je moet er maar aan durven te beginnen: een vuistdik naslagwerk met een overzicht van alle 250 Zuid-Hollandse heerlijkheden en biografieën van de opeenvolgende heren en vrouwen vanaf ongeveer 1800 tot heden. En dat alles verlucht met ruim 1300 afbeeldingen. Onze hoofdredacteur Arjan Nobel nam dit bijzondere boek ter hand. Zijn oordeel is hier terug te lezen.

Op 18 juni 2015 herdachten meer dan 60.000 bezoekers de slag bij Waterloo door getuige te zijn van een grootschalige re-enactement van deze veldslag. Napoleon stierf zes jaar later in ballingschap, ver verwijderd van een Europees slagveld op St. Helena. De mis-en-scène van Napoleons sterfbed is eerder meelijwekkend dan indrukwekkend en bovendien veel te perifeer en kleinschalig voor een lucratief spektakel. Maar blijkbaar mocht het tweehonderdjarig jubileum van de laatste ademteug van Napoleon niet ongemerkt voorbijgaan. Bij uitgeverij De Bezige Bij verscheen vorig jaar de bundel Napoleons nalatenschap waarin maar liefst vijftien specialisten onder redactie van hoogleraar Nederlandse taal en cultuur Lotte Jensen verslag doen van hun vondsten. Lauren Lauret liet zich voor ons meevoeren in Napoleons nalatenschap tot aan het bed van de keizer. Lees hier haar recensie.

Tijdens de voorbereidingen van het laatste nummer van 2020 gebeurde iets wat niemand had verwacht: de uitbraak van een pandemie. Dit had en heeft nog altijd een enorme impact op onze samenleving. We leven in een bijzondere tijd en zijn ons daarvan bewust. In het laatste nummer van Holland van dit jaar willen en kunnen wij niet om deze actualiteit heen. Het Holland Bloc staat daarom in het teken van twee actuele fenomenen: het verzamelen van het NU en de inzet van historische podcasts door erfgoedinstellingen.

We kunnen ons echter ook goed voorstellen dat u inmiddels wel klaar bent met de lockdown en het virus. Voor de lezers die corona-moe zijn, maakt u zich dus geen zorgen! De langere artikelen in dit nummer hebben niets met deze actualiteit te maken. U kunt zich ongestoord onderdompelen in de wereld van de middeleeuwse devotie, 17de-eeuwse zeemansvrouwennetwerken, en de Joodse diamantindustrie. Holland Varia (2020-4) is daarmee een actueel maar veelzijdig nummer!

Op 2 november 2020 overleed plotseling onze collega-historicus dr. Gijs Rommelse, op de veel te jonge leeftijd van 42 jaar. Gijs schreef een groot aantal boeken en artikelen over de vroegmoderne maritieme geschiedenis en was acht jaar lid van de redactie van Holland. Historisch Tijdschrift. Het in memoriam leest u hier.