Hollandse Podcast Parade #19

KRO-NCRV | Tante Jos (duur: 5 afleveringen ca. 30-50 minuten). Gesignaleerd door Jaap de Haan

Mijke van Wijk, podcastmaker bij NPO1, had een bijzondere oudtante. Jos Gemmeke was de zus van haar oma en de enige vrouw, naast prinses Wilhelmina, en de enige burger die onderscheiden werd met de Militaire Willems-Orde (MWO). Omdat Van Wijks oma en haar zus elkaar niet lagen was er geen contact met tante Jos. Van Wijk volgde wel gefascineerd alles wat er over Jos Gemmeke verscheen en het viel haar op dat zij altijd hetzelfde verhaal vertelde, maar nooit sprak over die ene missie die haar de MWO opleverde. De podcast is het verslag van de speurtocht van Van Wijk naar het oorlogsverleden van haar tante.

Tijdens het onderzoek komt Van Wijk er al snel achter dat de fietstocht van Jos Gemmeke met geheime documenten, dwars door de linies heen naar prins Bernhard, niet de reden was voor de MWO. Ze achterhaalt met hulp van Jelle Hooiveld waarom Gemmeke wel deze onderscheiding kreeg, namelijk voor haar rol in Operatie Bonzo, waarbij zij als geheim agent werd geparachuteerd boven bezet gebied. Dat Gemmeke een bijzondere vrouw was illustreert een schitterend interviewfragment met Ron Slaon, de piloot van de ‘vliegmachine’ die haar dropte: ‘She was a big, well-build girl, big smile […] handsom, biggish, particulary when she had this uniform on. She was a huge girl, because she was padded up to take all this weaponry with her, put in everywhere, […] I believe she also had revolvers and heavens knows what stuck in her bosom; she was equipped to fight her way out.’

Jos Gemmeke komt zelf ook veel aan het woord in de podcast. De heel kritische luisteraar zou kunnen opmerken dat het niet altijd duidelijk is wanneer Van Wijk eigen opnames of oudere interviews met Gemmeke gebruikt. Dat geldt ook voor het ‘live’ doorzoeken van de database van Hooiveld in aflevering 4, want de luisteraar wordt daar niet veel wijzer van. Afgezien daarvan heeft Van Wijk een zeer onderhoudende podcast over haar oudtante gemaakt, op wie ze hoorbaar heel trots is. De aflevering zijn zo gemonteerd dat er een echte whodunnit is ontstaan, die nieuwsgierig maakt naar de afloop.

Benieuwd? Luister deze podcast hier: https://www.nporadio1.nl/podcasts/tante-jos.